Na początku pojawia się delikatne łaskotanie i uczucie suchości, później drapanie i pieczenie gardła. Dodatkowo mogą ujawniać się inne symptomy, takie jak osłabienie, katar i kaszel, niekiedy nawet podwyższona temperatura ciała. To znak, że nasz organizm, a przede wszystkim gardło, zaatakowała infekcja.
Główne przyczyny infekcji gardła
Główną przyczyną infekcji gardła są wirusy — adenowirusy i enterowirusy. Atakują przede wszystkim w okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną, gdy nasz system odpornościowy jest osłabiony i podatny na drobnoustroje chorobotwórcze. Infekcja wirusowa może pojawić się gwałtownie, nagle powodując ostry ból głowy, lub rozwijać się powoli, stopniowo zwiększając dyskomfort podczas mówienia i połykania. W początkowej fazie choroby zazwyczaj pojawia się złe samopoczucie, ból głowy i mięśni. Zainfekowane gardło jest zaczerwienione, błona śluzowa staje się przekrwiona, a migdałki rozpulchnione. Dolegliwościom może towarzyszyć suchy kaszel oraz nieznaczna gorączka. Infekcje wirusowe trwają średnio 5-7 dni.
Nieco rzadziej mamy do czynienia z bólem gardła wywołanym przez bakterie, m.in. paciorkowce lub gronkowce. Infekcja bakteryjna najczęściej pojawia się w wyniku niewyleczonej choroby wirusowej, gdy organizm jest osłabiony, a więc bardziej podatny na drobnoustroje chorobotwórcze. Uszkodzona przez wirusy błona śluzowa gardła łatwiej poddaje się wtórnemu zakażeniu bakteryjnemu. Na dolegliwości tego rodzaju najbardziej narażone są dzieci w wieku szkolnym. Infekcje bakteryjne zwykle pojawiają się gwałtownie i są nieco bardziej dotkliwe dla chorego. Oprócz bólu gardła pojawia się szereg innych objawów, takie jak m.in. ciemnoczerwone zabarwienie błony śluzowej, powiększone węzły chłonne, przekrwione migdałki z charakterystycznym kremowo-białym nalotem, obrzęknięty języczek z szarym nalotem. Dodatkowo najczęściej występuje również podwyższona temperatura ciała, nawet do 38°C.
Co na gardło profilaktycznie?
Na infekcje może być narażony każdy z nas, szczególnie w sezonie największej zachorowalności. Warto jednak pamiętać, że im nasza odporność jest silniejsza, tym mniejsze ryzyko nieprzyjemnego bólu gardła. Warto zatem podjąć stosowne działania profilaktyczne, które mogą uchronić nas przed chorobą.
Przede wszystkim należy ubierać się adekwatnie do pogody. Gdy na zewnątrz mroźnie, wietrznie i pada, trzeba zawsze zakładać czapkę i szalik. Sprawdza się również ubiór na tzw. cebulkę, ponieważ w ten sposób możemy uniknąć wychłodzenia i przegrzania organizmu. Warto też regularnie uprawiać sport i zdrowo się odżywiać. Co najważniejsze, nigdy nie powinniśmy bagatelizować pierwszych objawów infekcji gardła. Gdy gardło jest podrażnione i odczuwamy nieprzyjemny dyskomfort, należy od razu interweniować, stosując np. domowe metody łagodzenia bólu. Jeśli dolegliwości się nasilają, warto udać się do lekarza.
O gardło i struny głosowe przede wszystkim powinny dbać osoby, które używają narządu głosu w swojej codziennej pracy. To m.in. nauczyciele, przedstawiciele handlowi, prezenterzy, śpiewacy itd. Gdy tylko pojawia się nieprzyjemny dyskomfort związany z podrażnieniami w gardle, warto złagodzić objawy, sięgając po preparaty dostępne w aptekach, np. pastylki do ssania lub wykonując płukanki ziołowe.
Co jest dobre na gardło, a czego należy unikać?
W wyniku infekcji pojawia się chrypka, ból, zaczerwienienie oraz nieprzyjemne uczucie pieczenia i drapania. To znak, że nasza śluzówka jest napięta i przesuszona. Osłabiony nabłonek gardła i krtani przestaje spełniać swoją funkcję ochronną i staje się bardziej podatny na drobnoustroje. Już pierwsze objawy powinny skłonić nas do podjęcia stosownych działań. Tylko w ten sposób unikniemy poważniejszych problemów. Warto zastosować leki objawowe, np. przeciwgorączkowe lub przeciwzapalne, które hamują rozwój infekcji. Odpowiednie tabletki do ssania pozwolą pozbyć się przykrego bólu gardła.
Warto wówczas również unikać nadmiernego przeciążenia gardła i strun głosowych. Jeśli tylko jest taka możliwość, należy powstrzymywać się od nazbyt głośnego i długotrwałego mówienia. Zawsze warto mieć przy tym odpowiednie preparaty, herbatki ziołowe lub wodę do nawilżania gardła.
Powszechnymi czynnikami, które przyczyniają się do podrażnienia błony śluzowe gardła, są również m.in. suche powietrze (najczęściej pochodzące z klimatyzacji), dym papierosowy, zanieczyszczone powietrze, pyły, pikantne potrawy, chłód, zimne napoje. Jeśli więc czujemy, że złapała nas infekcja lub też jesteśmy szczególnie narażeni na dolegliwości gardła, powinniśmy unikać powyższych czynników.
Domowe sposoby na gardło
- Szałwia. To jedno z popularniejszych ziół stosowanych na ból gardła. Można ją kupić w aptece lub sklepach ziołowych w postaci torebek herbacianych lub suszonych liści. Zaleca się wykonywanie szałwiowych płukanek. Szałwia wykazuje właściwości odkażające, zapobiega rozprzestrzenianiu się bakterii, uzdatnia drogi oddechowe i oczyszcza je ze śluzu.
- Tymianek. Wystarczy zalać łyżkę tymianku szklanką wrzątku, odczekać 10 minut, a następnie przecedzić, wymieszać z łyżeczką oliwy i wykonać płukanie gardła. Płukanka tymiankowa pomoże złagodzić ból spowodowany wysuszeniem śluzówki. W tymianku ukryta jest duża ilość olejku tymolowego, flawonoidów i witamin (C i z grupy B). Zawiera też wiele fenolokwasów o działaniu odkażającym i triterpenów o działaniu antyoksydacyjnym.
- Rzepik. Rzepik wykazuje właściwości przeciwzapalne, ogranicza nadmierny rozwój flory bakteryjnej i wzmacnia śluzówkę. Kiedy więc pojawia się ból gardła, warto wykonać napar z rzepiku do płukania gardła. 4 łyżki rzepiku zalewamy 2 szklankami ciepłej wody, a następnie gotujemy przez ok. 10 minut, nie dopuszczając do wrzenia. Po 15 minutach przecedzamy napar i płuczemy gardło.
- Soda. Wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe. Łyżkę sody należy rozpuścić w ½ szklanki ciepłej wody. Tak przygotowaną miksturą trzeba płukać gardło 3-4 razy (krótko i delikatnie).
Miód. To doskonały sposób na dolegliwości gardłowe. Miód hamuje rozwój bakterii, wirusów i grzybów, wykazując przy tym właściwości łagodzące. Można przyjmować bezpośrednio 1 łyżeczkę miodu lub też dodając go do herbaty albo deserów.
