CZY WIESZ, ŻE...

Czym jest napięciowy ból głowy?

Napięciowy ból głowy może stanowić nawet 90% wszystkich przypadków bólu głowy. Istnieje bardzo wiele teorii dotyczących mechanizmów jego powstawania, jednak większość z nich potwierdza, iż główną przyczyną dolegliwości jest stres. Niestety rozpoznanie napięciowego bólu głowy nie jest łatwe, a leczenie farmakologiczne często nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Kluczowe znaczenie w terapii i profilaktyce ma m.in. unikanie stresujących sytuacji, prowadzenie aktywnego trybu życia, odpowiednia ilość odpoczynku niezbędnego dla prawidłowej regeneracji organizmu oraz zdrowa dieta.

Napięciowy ból głowy - objawy

Napięciowy ból głowy najczęściej odczuwany jest przede wszystkim w okolicy czoła i skroni, ale bardzo często obejmuje całą głowę. Pojawia się charakterystyczne uczucie “ściągania” w obu skroniach lub w okolicy potylicy. To dość specyficzny ból, który opisywany jest przez pacjentów jako stały, obustronny, rozlany, uciskający lub gniotący, często określany “tępym”. Początkowo nie jest intensywny, ale narasta z czasem, niekiedy aż do poziomu bólu migrenowego. Trwa od pół godziny do kilku dni. Może nasilać się pod wpływem wysiłku lub emocji.

Co ważne, przy napięciowym bólu głowy występuje stosunkowo mało charakterystycznych objawów klinicznych, co przyczynia się do wielu problemów diagnostycznych, a niekiedy wręcz uniemożliwia wczesne podjęcie odpowiedniego leczenia.

Oprócz specyficznego bólu głowy mogą pojawiać się też inne objawy, takie jak m.in.:

  • zaburzenia snu
  • napięcie emocjonalne
  • zespół chronicznego zmęczenia
  • nadwrażliwość na hałas
  • osłabienie apetytu
  • niekiedy nudności, wymioty, światłowstręt
  • uczucie lęku i depresji

Szacuje się, że u ok. 30-80% osób dotkniętych napięciowym bólem głowy pojawia się również wzmożone napięcie mięśni karku i mięśni przykręgosłupowych odcinka szyjnego. Pacjenci mogą mieć problemy z rozluźnieniem wyżej wymienionych partii mięśniowych i rozładowaniem napięcia. Bardzo wielu chorych skarży się też na dolegliwości natury psychologicznej, takie jak m.in. obniżony nastrój, objawy depresyjne, odczuwanie zaniepokojenia, niewyjaśnionego zdenerwowania, a nawet lęku.

Napięciowy ból głowy - przyczyny

Przyczyny napięciowego bólu głowy są wieloczynnikowe, a etiologia samego bólu nie została do końca poznana. Najtrafniejszą teorią, wyjaśniającą podłoże dolegliwości, stanowi tzw. model biopsychospołeczny. Zakłada on, że napięciowy ból głowy jest spowodowany przez równoczesne, niekorzystne oddziaływanie czynników biologicznych, fizjologicznych i psychiczno-społecznych.

Niektórzy specjaliści jako główną przyczynę napięciowego bólu głowy wskazują przede wszystkim podłoże psychiczno-społeczne. Wykazano, iż osoby mające skłonność do nerwowego reagowania na sytuacje stresowe znacznie częściej doświadczają epizodów bólowych głowy. Bardziej podatne na dolegliwości tego rodzaju są również osoby mało asertywne, mające problemy z rozpoznawaniem własnych uczuć oraz chorzy na depresję.

Napięciowy ból głowy bardzo często pojawia się pod wpływem negatywnych emocji. Stres powoduje nadmierne napięcie mięśniowe. Przede wszystkim przyczynia się do powstawania nagłego i porażającego skurczu szyi, ramion i pleców, co bezpośrednio uznawane jest za przyczynę bólu napięciowego głowy.

Do podstawowych przyczyn napięciowego bólu głowy, oprócz stresu i negatywnych emocji, zaliczamy m.in.:

  • brak snu
  • przemęczenie organizmu
  • zmiany atmosferyczne
  • wielogodzinna niewygodna pozycja pracy
  • nadużywanie alkoholu
  • głód
  • odwodnienie

Napięciowy ból głowy przy nerwicy

Napięciowy ból głowy może pojawić się w konsekwencji zaburzeń nerwicowych, ale także stanowić czynnik wywołujący nerwicę. Osoba, która cierpi na nieustanny ból głowy, może w końcu zacząć skrajnie obawiać się o swoje zdrowie, nieustannie odczuwać napięcie i towarzyszące mu uczucie zmęczenia, zdenerwowania czy lęku. Problemy natury psychicznej bardzo szybko mogą “zaatakować” również ciało, czyli głowę, a także żołądek (tzw. nerwica żołądka) lub serce (tzw. nerwica serca).

Nerwica objawiająca się dolegliwościami cielesnymi, czyli np. bólem głowy, może wynikać z predyspozycji genetycznych, ale także czynników psychofizycznych. To poważna choroba, która może zdestabilizować funkcjonowanie organizmu i znacznie obniżyć jakość życia. Zaburzenia nerwicowe zaburzają sposób myślenia o świecie i sobie, sferę percepcji i emocji. Podstawowym objawem nerwicy jest permanentny lęk i niepokój, które stawiają organizm w stanie ciągłej gotowości i napięcia. Dolegliwości fizyczne, w tym napięciowy ból głowy, są więc zupełnie naturalną reakcją na “chorobę duszy”.

To, co dzieje się w naszym umyśle, bardzo szybko znajduje odzwierciedlenie w reakcjach fizjologicznych ciała, podobnie jak dolegliwości somatyczne mogą wywoływać złe samopoczucie. Może powstawać wiele zmian czynnościowych w pracy narządów, mimo braku typowych zmian organicznych. U jednych osób nerwica będzie objawiać się napięciowym bólem głowy, u innych przybierze postać kołatania serca czy bólu żołądka. Nie do końca wiadomo, dlaczego tak jest. Być może ma to związek z indywidualnymi cechami osobowości, rodzajem stosowanych przez chorego mechanizmów obronnych lub sposobem reagowania na stres.

Napięciowy ból głowy - jak leczyć?

Terapia stosowana przy napięciowym bólu głowy najczęściej opiera się na leczeniu niefarmakologicznym i farmakologicznym. Niestety w przypadku tej dolegliwości same leki nie wystarczą, a wręcz w przypadku długotrwałego stosowania mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Niezbędne jest więc kompleksowe działanie.

Kluczowym aspektem jest ustalenie i wyeliminowanie czynnika przyczyniającego się do powstawania bólu. Przykładowo, jeśli powodem jest stres psychiczny lub fizyczny, zaleca się stosowanie technik relaksacyjnych lub psychoterapię; jeśli ból głowy następuje pod wpływem niedożywienia, niezbędne jest wprowadzenie zdrowej, racjonalnej diety itd.

Metody niefarmakologiczne zalecane są każdemu pacjentowi cierpiącemu z powodu napięciowego bólu głowy. Obejmują one m.in.:

  • elektromiografię, tzw. EMG biofeedback. Jest to metoda, która polega na podawaniu pacjentowi sygnałów zwrotnych o zmianach stanu fizjologicznego organizmu, dzięki czemu może on nauczyć się świadomie modyfikować funkcje organizmu i panować nad napięciem mięśniowym.
  • psychoterapię typu poznawczo-behawioralnego (trening relaksacyjny)
  • fizjoterapię
  • akupunkturę

Dodatkowo zaleca się zmianę stylu życia. Chorzy na napięciowy ból głowy powinni unikać sytuacji stresowych i nadużywania wszelkiego rodzaju używek. Bardzo często konieczna jest zmiana diety na zdrową i pełnowartościową, a także regularne uprawianie sportu i jak najczęstsze przebywanie na świeżym powietrzu. Wspomagająco można stosować również zioła w różnej postaci, zarówno w postaci naparów, przypraw, jak i olejki eteryczne używane podczas kąpieli czy masaży. Są one bezpieczne dla zdrowia, dlatego mogą być używane długotrwale, a jednocześnie działają łagodząco i uśmierzająco na najbardziej uporczywe dolegliwości.

Napięciowy ból głowy - leki

Farmakologia w napięciowych bólach głowy stosowana jest wyłącznie doraźnie w sytuacjach, gdy pojawiają się incydenty bólowe. Najczęściej są to niesterydowe leki przeciwbólowe, takie jak m.in. ibuprofen, ketoprofen, naproksen, kwas acetylosalicylowy czy diklofenak. Podobne efekty terapeutyczne można uzyskać stosując paracetamol. Dawkowanie leków powinno być adekwatne do indywidualnych potrzeb pacjenta i wynikać z wcześniejszych konsultacji z lekarzem.

Lekarze niekiedy oprócz farmakologii doraźnej zalecają również farmakologiczne leczenie zapobiegawcze. Najczęściej obejmuje ono pacjentów z postacią przewlekłą napięciowego bólu głowy oraz cierpiących na bardzo częste epizody choroby. W zapobieganiu dolegliwościom znalazły zastosowanie m.in. leki przeciwdepresyjne. Warto pamiętać jednak, że efekty terapii farmakologicznej bardzo często są niewielkie, więc należy bardzo dokładnie, najlepiej w porozumieniu z lekarzem, rozważyć płynące z nich korzyści i możliwe skutki uboczne.




Amol postać: płyn doustny, płyn do stosowania na skórę. Skład: produkt złożony. Wskazania: zewnętrznie: w celu poprawy złego samopoczucia, np.: w przebiegu przeziębienia (do nacierań), w bólach głowy, bólach mięśniowych, w celu zmniejszenia dolegliwości po ukąszeniach owadów, wewnętrznie: w dolegliwościach trawiennych (dyspeptycznych) np.: wzdęcia, niestrawność. Przeciwwskazania: Preparatu Amol nie wolno stosować: w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek ze składników produktu, w astmie oskrzelowej i innych schorzeniach dróg oddechowych, którym towarzyszy silna nadwrażliwość dróg oddechowych, u dzieci poniżej 12 roku życia. Wewnętrznie: niedrożność dróg żółciowych (np. w przebiegu kamicy żółciowej), zapalenie pęcherzyka żółciowego, u osób z przewlekłymi chorobami wątroby, u osób uzależnionych od alkoholu. Zewnętrznie: na uszkodzoną skórę np. przy oparzeniach, wypryskach i ranach otwartych, przy chorobach skóry przebiegających z wysypką, na błony śluzowe oraz w okolicach oczu. Podmiot odpowiedzialny: Orifarm Healthcare A/S, Energivej 15, 5260 Odense S., Dania. Opakowanie: płyn 100 ml, 150 ml, 250 ml.

Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Tarcza ochronna, bezpieczeństwo
Ustawienia prywatności
Tutaj możesz w dowolnej chwili deklarować i modyfikować ustawienia plików cookie.
Bezwzględnie konieczne pliki cookie

Są niezbędne w celu zapewnienia funkcjonowania witryny internetowej i nie można ich wyłączyć. Zazwyczaj są stosowane w odpowiedzi na podjęte przez użytkownika działania związane z żądaniem usług (ustawienie preferencji w zakresie prywatności użytkownika, logowanie, wypełnianie formularzy itp.). Można ustawić przeglądarkę, aby blokowała takie pliki cookie lub wyświetlała odpowiednie powiadomienia, jednak niektóre części witryny nie będą wówczas działały.

Analityczne pliki cookie

Umożliwiają nam liczenie odwiedzin i źródeł ruchu oraz pomiar i poprawę wydajności naszej witryny. Pokazują nam, które strony są najmniej i najbardziej popularne i w jaki sposób odwiedzający poruszają się po witrynie. Jeśli użytkownik nie zgodzi się na ich zastosowanie, nie będziemy wiedzieli, kiedy odwiedził naszą witrynę i nie będziemy w stanie monitorować jej wydajności.

Personalizujące pliki cookie

Służą do zwiększenia funkcjonalności witryny internetowej i personalizacji jej treści. Mogą być stosowane przez nas lub przez osoby trzecie, których usługi zostały dodane do naszych stron. Jeśli użytkownik nie zezwoli na ich zastosowanie, niektóre lub wszystkie z tych usług mogą nie działać poprawnie.

Pliki cookie do targetowania

Mogą zostać użyte przez naszych partnerów reklamowych poprzez naszą witrynę w celu stworzenia profilu zainteresowań użytkownika i wyświetlania mu odpowiednich reklam na innych witrynach. Nie przechowują bezpośrednio danych osobowych, lecz pozwalają na jednoznaczną identyfikację przeglądarki i urządzenia internetowego użytkownika. W razie braku zgody na ich zastosowanie reklamy prezentowane użytkownikowi będą w mniejszym stopniu dostosowane do jego zainteresowań.