Komar, a właściwie samica komara (samce żywią się nektarem kwiatów), może ukąsić człowieka, przyczyniając się do przykrych dolegliwości, takich jak: świąd, pieczenie skóry i bąbel w miejscu ukąszenia, niekiedy nawet ból i rumień. Objawy utrzymują się od kilkunastu minut nawet do kilku dni. W większości przypadków nie są groźne dla zdrowia i można je złagodzić domowymi sposobami. Niebezpieczne mogą być jedynie dla osób uczulonych na jad owada.
Krótka charakterystyka komara
Komary żyją w okolicach wód stojących, a także w wilgotnych lasach, parkach i ogrodach. Można je spotkać również w miastach, głównie w maju, czerwcu i sierpniu. Do powstania jaj w jajnikach samice potrzebują krwi określonych gatunków zwierząt stałocieplnych, m.in. ludzi. Zwabiają je m.in. składniki potu ludzkiego, a w identyfikacji swoich potencjalnych “żywicieli” pomaga im zdolność termodetekcji.
Gdy samica komara znajdzie już swoją ofiarę, przykłada do jej skóry swoje kłujki, wyposażone w haczyki. Poruszając szczęką w górę i w dół, przecina skórę i wstrzykuje kroplę swojej śliny, która zapobiega krzepnięciu krwi żywiciela. Teraz jest czas na wyssanie niewielkiej ilości krwawego pokarmu, niezbędnego do rozwoju jajek z kolejnym pokoleniem komarów. Co ciekawe, samica nie odleci dopóty, dopóki nie wypełni żołądka pożywieniem.
Być może taka współpraca ludzko-owadzia nie byłaby niczym strasznym, gdyby nie fakt, że ślina samicy zawiera substancję chemiczną, która podrażnia skórę, przyczyniając się do przykrych objawów (swędzenie, obrzęk, pieczenie), w tym nawet reakcji alergicznej.
Komary zamieszkujące nasz klimat nie są groźne dla zdrowia, ale niektóre gatunki występujące np. w krajach tropikalnych mogą roznosić bardzo poważne choroby, m.in. malarię, dengę, żółtą febrę czy wirusa Zika. Nie jest to powód, by zaniechać dalekich podróży, lecz argument, by świadomie i skutecznie zapobiegać ukąszeniom komarów.
Reakcje na ukąszenie komara: typowe i alergiczne
Typowa reakcja na ukąszenie komara: swędzenie w miejscu ukąszenia, bąbel, zaczerwienienie skóry. Objawy nie są groźne dla zdrowia, powodują tymczasowy dyskomfort. Najgorzej znoszą je dzieci (przede wszystkim niemowlęta), a także osoby nadwrażliwe. Częste i intensywne drapanie się w miejscu ukąszenia (naturalna reakcja), przynoszące chwilową ulgę, nie przyczynia się do złagodzenia objawów. Dlatego warto wiedzieć, co na ukąszenie komarów warto zastosować, aby uśmierzyć świąd (kilka porad w tekście poniżej).
Alergiczna reakcja skórna na ukąszenie komara: rumień w miejscu ukąszenia, lokalny obrzęk tkanek, pokrzywka, świąd, ból, mocne zaczerwienienie, spadek samopoczucia, a nawet stan podgorączkowy. Na powierzchni skóry pojawiają się bąble pokrzywkowe o zabarwieniu bladoróżowym lub porcelanowo białym. To główne objawy uwalniającej się pod wpływem jadu komara histaminy, która wywołuje nagłe rozszerzenie naczyń krwionośnych. Dolegliwości nie znikają, lecz utrzymują się przez bardzo długi czas, zwykle są bardzo intensywne. U osób uczulonych może dojść do tzw. uogólnionej reakcji alergicznej, która wiąże się z koniecznością zastosowania leków np. miejscowo działających środków przeciwzapalnych lub glikokortykosterydów.
Co po ukąszeniu komara?
Po ukąszeniu komarów pojawia się charakterystyczny bąbel i uczucie swędzenia. Nie należy się jednak drapać, ponieważ można doprowadzić nawet do powstania małej rany (problem szczególnie częsty w przypadku dzieci). Warto natomiast zastosować jeden ze sprawdzonych domowych sposobów, które pozwolą zapomnieć o niezbyt przyjemnym kontakcie z komarem.
Ukąszenia komarów - domowe sposoby
- Roztwór soli - rozpuść 1 łyżeczkę soli w 250 ml wody. Namocz wacik roztworem i przyłóż do miejsca zmienionego fragmentu skóry. Czynność powtarzaj kilkakrotnie w ciągu dnia aż do ustania dolegliwości.
- Cytryna - przygotuj plasterek cytryny, którym należy natrzeć miejsce ukąszenia. Sok z cytryny wpływa łagodząco na powstały stan zapalny. Czynność warto powtórzyć kilka razy.
- Natka pietruszki - łagodzi uczucie przykrego swędzenia. Wystarczy rozetrzeć listki natki aż osiągną konsystencję masy, którą następnie przykładamy przez kilka minut do miejsca powstałego bąbla.
- Biała kapusta - liść białej kapusty również wykazuje właściwości łagodzące świąd i pieczenie. Na zaczerwienioną skórę należy przyłożyć kawałek świeżego liścia.
- Ziemniak lub cebula - te warzywa pozwolą zmniejszyć wielkość bąbla oraz uśmierzą uczucie pieczenia. Wystarczy plasterek ziemniaka lub cebuli do pocierania lub położenia na miejsce ukąszenia.
- Ocet, perfumy, spirytus salicylowy - kilka kropel jednego z tych preparatów pozwoli zmniejszyć dyskomfort po ukąszeniu owada. Nadają się do przemywania zaczerwienionego fragmentu skóry. Dodatkowo ocet wykazuje właściwości odstraszające komary.
- Węgiel w tabletkach - dostępny w każdej aptece węgiel w tabletkach pozwala nieco szybciej pozbyć się bąbla. Kilka tabletek węgla aktywnego rozpuszczamy w wodzie, a po wymieszaniu obficie przemywamy nim skórę i przykładamy do bąbla namoczoną nim gazę przez kilka minut.
Doskonałe właściwości łagodzące wykazują również olejki ziołowe. Przykładowo, mentol ochładza miejsce ukąszenia, przynosząc chwilową ulgę. Olejek lawendowy zmniejsza podrażnienia i zaczerwienienia skóry. Olejek cytronelowy łagodzi uciążliwe swędzenie i ból po ukąszeniu. Działanie pomocnicze wykazuje również olejek cytrynowy i cynamonowy. Dzięki nim możemy kompleksowo pozbyć się lub złagodzić przykre dolegliwości. Jeśli nie posiadamy ich w domowej apteczce, wystarczy sięgnąć po dostępny w każdej aptece preparat Amol, który w swoim składzie zawiera wszystkie olejki. Naturalny środek działa kojąco i odświeżająco na skórę, podobnie jak inne domowe sposoby jest w pełni bezpieczny dla zdrowia. Wacik nasączamy kilkoma kroplami rozcieńczonego preparatu i przecieramy nim skórę kilkakrotnie w ciągu dnia.
Jak bronić się przed komarami?
Opisane powyżej sposoby na ukąszenia komarów łagodzą dolegliwości, ale warto wypróbować też metody, które pozwolą nam obronić się przed kłująco-ssącym owadem. Nie zawsze jesteśmy w stanie unikać miejsc, w których jest ich najwięcej.
Warto zakładać wówczas jasne ubranie, które zakryje jak największą powierzchnię ciała. Przed wyprawą na łono natury można zażywać witaminę B1, która, zastosowana przez niektóre osoby, wykazuje właściwości odstraszające owady. Aby uniemożliwić komarom wstęp do wnętrza pomieszczeń, wystarczy zamontować w oknach i drzwiach moskitiery. Jeśli przebywamy na zewnątrz, można zapalić specjalne świece zapachowe o aromacie działającym odstraszająco na owady. Skórę i ubranie należy spryskać lub posmarować wybranym preparatem z apteki (dostępne są środki m.in. w sprayu, żelu, maści, aerozolu itd.).
Jeśli wolimy uniknąć chemicznych preparatów odstraszających, wystarczy zastosować olejki eteryczne. Doskonałe właściwości wykazuje szczególnie olejek cytronelowy, ale także cytrynowy, goździkowy i olejek mięty pieprzowej.