CZY WIESZ, ŻE...

Odwodnienie jak wpływa na nasz organizm

odwodnienie organizmu: objawy, przyczyny, skutki

Przeciętne zapotrzebowanie na wodę wynosi ok.2-2,5 litra dziennie, ale może być różne w zależności od wieku, płci, aktywności fizycznej, a także warunków atmosferycznych (np. upały, mrozy). Zaburzenia w równowadze wodno-elektrolitowej pojawiają się zwykle w związku z przebiegiem różnorodnych dolegliwości zdrowotnych i chorób.

Z tego artykułu dowiesz się, jakie są najczęstsze przyczyny i objawy odwodnienia organizmu. Poznasz jego skutki oraz to, jak je leczyć. Wymieniamy również zioła, które są niezastąpione w przypadku odwodnienia.

Możemy wyróżnić trzy rodzaje odwodnienia:

  • odwodnienie hipertoniczne - większa utrata wody niż elektrolitów
  • odwodnienie hipotoniczne - większa utrata elektrolitów
  • odwodnienie izotoniczne - utrata wody i elektrolitów na podobnym poziomie

Warto pamiętać, że do odwodnienia nie dochodzi nagle, zwykle już przy niedoborach wody w organizmie na poziomie 2% pojawiają się wyraźne objawy. Wczesna interwencja, polegająca na sukcesywnym nawadnianiu organizmu, może przeciwdziałać poważniejszym konsekwencjom.

Objawy odwodnienia organizmu

Odwodnienie to bardzo poważny stan, gdy poziom wody w organizmie spada do niebezpiecznego poziomu, zaburzając prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Długotrwałe odwodnienie może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu. Szczególnie niebezpieczne jest dla niemowląt, małych dzieci oraz osób starszych. Warto wiedzieć, jak je rozpoznać. W zależności od stopnia niedoboru wody w organizmie, możemy wyróżnić trzy stany odwodnienia: lekki, umiarkowany i ostry.

Jakie są objawy odwodnienia?

W początkowej fazie odwodnienia (stan lekki) pojawią się następujące objawy:

  • wzmożone pragnienie
  • zawroty i bóle głowy
  • osłabienie organizmu, senność (chociaż w niektórych przypadkach może pojawić się nadmierne pobudzenie)
  • rzadkie oddawanie moczu (jeśli pojawia się mocz, najczęściej występuje w odcieniu ciemnożółtym)
  • suchość śluzowej jamy ustnej i języka
  • wzdęty brzuch
  • brak apetytu
  • u niemowląt może wystąpić zapadające się ciemiączko i gałki oczne

Skutki odwodnienia

W przypadku, gdy niedobór płynów w organizmie nie zostanie uzupełniony, może wystąpić stan umiarkowany odwodnienia, który można rozpoznać po następujących objawach:

  • przyspieszona akcja serca
  • utrata elastyczności skóry
  • zmniejszenie pocenia (sucha skóra w okolicach pachowych i pachwinowych)
  • gorączka
  • zmniejszenie napięcia gałek ocznych

Długotrwały stan odwodnienia może prowadzić do ostrych zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. Skutki odwodnienia w takiej sytuacji to m.in.:

  • spadek ciśnienia tętniczego krwi w pozycji stojącej (hipotonia ortostatyczna)
  • skrajne pragnienie
  • szybki oddech
  • niemożność mówienia, obrzęk języka
  • drgawki
  • zmiana stanu psychicznego (delirium - majaczenie, zaburzenia związane z iluzją wzrokową, słuchową i dotykową)
  • utrata przytomności

Uwaga! Gdy ubytek wody osiągnie powyżej 15% masy ciała, może nastąpić zgon.

Co powoduje odwodnienie organizmu?

Przyczyn odwodnienia może być kilka. Najczęściej do odwodnienia dochodzi w wyniku innych dolegliwości, z którymi boryka się organizm, takich jak np.:

  • biegunka
  • wymioty
  • długotrwała, wysoka gorączka
  • choroby nerek (moczówka prosta, cukromocz, przewlekła niewydolność nerek)
  • cukrzyca, której towarzyszą zaburzenia w postaci hiperglikemii i glikozurii
  • hipotonia, czyli występowanie obniżonego od prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi
  • choroba Parkinsona (jednym z symptomów są zaburzenia połykania, które mogą powodować niechęć do przyjmowania płynów i pokarmów)
  • niedożywienie (przyjmowanie zbyt małej ilości pożywienia i płynów)
  • oparzenia i krwotoki, prowadzące do wstrząsu hipowolemicznego

Do odwodnienia organizmu może dojść podczas upałów. Organizm szybko traci wodę w wyniku pocenia, więc jeśli płyny nie są regularnie uzupełniane, może dojść do zaburzeń w gospodarce wodnej. Na upały najbardziej wrażliwe są osoby starsze, osoby z nadwagą, niepełnosprawni, małe dzieci oraz osoby przyjmujące środki moczopędne.

Co ciekawe, a znacznie mniej oczywistości, od odwodnienia dochodzi niekiedy również podczas zimy. Siarczyste mrozy również przyczyniają się do znacznej utraty wody z organizmu z powodu intensywnego oddawania ciepła z parą wodną podczas oddychania.

Do innych przyczyn odwodnienia organizmu można zaliczyć również spożywanie zbyt dużych ilości soli i środków o działaniu odwadniającym, czyli np. kofeiny czy alkoholu, a także długotrwały i intensywny wysiłek fizyczny.

Czy odwodnienie jest groźne?

Odwodnienie to groźny dla organizmu stan. Niebezpieczny dla zdrowia jest nawet ubytek wody nieprzekraczający 2% masy ciała, szczególnie w przypadku osób starszych oraz małych dzieci. W skrajnych przypadkach skutkiem odwodnienia może być nawet śmierć z odwodnienia.

Utracie wody towarzyszą poważne zachwiania równowagi elektrolitowej, co w konsekwencji może prowadzić do zmian w rytmie serca, spadku ciśnienia, omdleń. Niekiedy pojawiają się kłopoty ze wzrokiem, ciągłe i bolesne zaparcia, chroniczne zmęczenie. Ponadto może dojść do zaburzeń pracy nerek. Niedobór wody powoduje, że z organizmu nie są wydalane w optymalny sposób substancje toksyczne, co może skutkować zapaleniem pęcherza. Warto też pamiętać, że woda rozrzedza krew, zatem skutkiem jej niedoboru jest zagęszczenie krwi, co u osób z problemami układy krążenia (w tym cierpiącym na chorobę niedokrwienną serca) może doprowadzić do zawału. Niedobory płynów przyczyniają się też do zaburzeń układu nerwowego.

Co na odwodnienie? Jak je leczyć?

W przypadku zaobserwowania objawów odwodnienia konieczne jest przede wszystkim natychmiastowe uzupełnienie niedoborów i zapobieganie dalszej utracie wody z organizmu. W przypadku odwodnienia hipertonicznego (większa utrata wody niż elektrolitów), zaleca się picie dużych ilości wody, niesłodzonej herbaty, herbatek ziołowych i rozcieńczonych soków. Wskazane jest również spożywanie płynnych pokarmów, np. zup. Należy przy tym pamiętać, aby niedoborów płynowych nie uzupełniać nazbyt gwałtownie.

W poważniejszych przypadkach warto skontaktować się z lekarzem. Ostre odwodnienie zwykle wymaga hospitalizacji. Konieczne może okazać się dożylne podawanie 5% glukozy (przy odwodnieniu hipertonicznym) lub roztworu chlorku sodu (NaCl) albo chlorku sodu i chlorku potasu (NaCl i KCl; przy odwodnieniu hipotonicznym). W najpoważniejszych sytuacjach pacjent umieszczany jest na oddziale intensywnej terapii.

Jakie zioła na odwodnienie organizmu?

Gdy czujemy, że nasz organizm może borykać się z problemem niedoboru wody, należy sukcesywnie w ciągu dnia wypijać jak najwięcej wody. Co jeszcze może pomóc na odwodnienie oprócz wody? Warto też sięgnąć po herbatki ziołowe. Przedstawione zioła świetnie sprawdzają się nie tylko w przypadku odwodnienia, ale również latem, gdy panują upały, przy wzmożonej aktywności fizycznej oraz w przypadku dolegliwości zdrowotnych, przy których istnieje ryzyko odwodnienia.

  • Szałwia. Od dawna stosowana jest na problemy z prawidłowym nawodnieniem organizmu. Dodatkowo wykazuje działanie chłodzące, relaksujące, przeciwzapalne i rozkurczowe. Dwie łyżki zioła należy zalać szklanką wrzącej wody, odstawić na ok. 20 minut, odcedzić i powoli wypijać napar. Szałwii nie powinny przyjmować kobiety w ciąży i karmiące piersią.
  • Mięta. Doskonale sprawdzają się herbatki miętowe, ale można też dodać kilka listków mięty do wody mineralnej. Mięta nie jest jednak zalecana osobom chorym na cukrzycę, nadciśnienie i refluks.
  • Rumianek. Jest to zioło, które stosowane bywa na różne dolegliwości. Pozwoli uzupełnić utracone płyny, a dodatkowo delikatnie łagodzi skurcze mięśni brzucha, które często pojawiają się przy odwodnieniu.
  • Kolendra. Również pozwala uzupełnić zasób płynów w organizmie. Osiem łyżek zioła należy zalać wrzątkiem, odczekać kilka minut, odcedzić napar i powoli wypijać. Kolendry nie powinny spożywać kobiety w ciąży, dzieci poniżej 12. roku życia oraz osoby uczulone na owoc kolendry.

Liście ogórecznika lekarskiego. Napar z liści ogórecznika lekarskiego pozwala uzupełnić nie tylko niedobory wody, lecz również dostarcza cenne składniki odżywcze, witaminę C, garbniki, sole mineralne i pierwiastki takie jak magnez i potas. Łyżkę ziół należy zalać szklanką wrzątku, odstawić pod przykryciem na 10 minut do zaparzenia, odcedzić i wypić. Tego naparu nie powinni spożywać kobiety w ciąży i osoby chore na wątrobę.




Amol postać: płyn doustny, płyn do stosowania na skórę. Skład: produkt złożony. Wskazania: zewnętrznie: w celu poprawy złego samopoczucia, np.: w przebiegu przeziębienia (do nacierań), w bólach głowy, bólach mięśniowych, w celu zmniejszenia dolegliwości po ukąszeniach owadów, wewnętrznie: w dolegliwościach trawiennych (dyspeptycznych) np.: wzdęcia, niestrawność. Przeciwwskazania: Preparatu Amol nie wolno stosować: w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek ze składników produktu, w astmie oskrzelowej i innych schorzeniach dróg oddechowych, którym towarzyszy silna nadwrażliwość dróg oddechowych, u dzieci poniżej 12 roku życia. Wewnętrznie: niedrożność dróg żółciowych (np. w przebiegu kamicy żółciowej), zapalenie pęcherzyka żółciowego, u osób z przewlekłymi chorobami wątroby, u osób uzależnionych od alkoholu. Zewnętrznie: na uszkodzoną skórę np. przy oparzeniach, wypryskach i ranach otwartych, przy chorobach skóry przebiegających z wysypką, na błony śluzowe oraz w okolicach oczu. Podmiot odpowiedzialny: Orifarm Healthcare A/S, Energivej 15, 5260 Odense S., Dania. Opakowanie: płyn 100 ml, 150 ml, 250 ml.

Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Tarcza ochronna, bezpieczeństwo
Ustawienia prywatności
Tutaj możesz w dowolnej chwili deklarować i modyfikować ustawienia plików cookie.
Bezwzględnie konieczne pliki cookie

Są niezbędne w celu zapewnienia funkcjonowania witryny internetowej i nie można ich wyłączyć. Zazwyczaj są stosowane w odpowiedzi na podjęte przez użytkownika działania związane z żądaniem usług (ustawienie preferencji w zakresie prywatności użytkownika, logowanie, wypełnianie formularzy itp.). Można ustawić przeglądarkę, aby blokowała takie pliki cookie lub wyświetlała odpowiednie powiadomienia, jednak niektóre części witryny nie będą wówczas działały.

Analityczne pliki cookie

Umożliwiają nam liczenie odwiedzin i źródeł ruchu oraz pomiar i poprawę wydajności naszej witryny. Pokazują nam, które strony są najmniej i najbardziej popularne i w jaki sposób odwiedzający poruszają się po witrynie. Jeśli użytkownik nie zgodzi się na ich zastosowanie, nie będziemy wiedzieli, kiedy odwiedził naszą witrynę i nie będziemy w stanie monitorować jej wydajności.

Personalizujące pliki cookie

Służą do zwiększenia funkcjonalności witryny internetowej i personalizacji jej treści. Mogą być stosowane przez nas lub przez osoby trzecie, których usługi zostały dodane do naszych stron. Jeśli użytkownik nie zezwoli na ich zastosowanie, niektóre lub wszystkie z tych usług mogą nie działać poprawnie.

Pliki cookie do targetowania

Mogą zostać użyte przez naszych partnerów reklamowych poprzez naszą witrynę w celu stworzenia profilu zainteresowań użytkownika i wyświetlania mu odpowiednich reklam na innych witrynach. Nie przechowują bezpośrednio danych osobowych, lecz pozwalają na jednoznaczną identyfikację przeglądarki i urządzenia internetowego użytkownika. W razie braku zgody na ich zastosowanie reklamy prezentowane użytkownikowi będą w mniejszym stopniu dostosowane do jego zainteresowań.